Biếng ăn sớm ở trẻ nhỏ chủ yếu do việc chăm sóc sai cách của cha mẹ trong giai đoạn trẻ ăn dặm. Các chuyên gia dinh dưỡng sẽ giúp chỉ ra 3 điều cha mẹ hay mắc phải nhất khiển cho con họ biếng ăn khi chưa đầy 1 tuổi.
Xem thêm: Sữa dùng sai cách, làm trẻ biếng ăn, chậm tăng cân
Độ tuổi biếng ăn của trẻ em hiện nay thay đổi thế nào?
Thực tế, Các trẻ phương Tây biếng ăn thường gặp từ 1 tuổi trở lên (dưới 1 tuổi các trẻ rất ít hoặc không có hiện tượng biếng ăn), trong khi đó đa phần các trẻ Châu Á (gồm trẻ VN) lại thường có biểu hiện biếng ăn ngay từ khi bắt đầu ăn dặm, thậm chí biếng ăn rất phức tạp từ 8 tháng tuổi, kéo dài đến 4 tuổi.
Nếu như trước đây, độ tuổi biếng ăn của trẻ em châu Á trung bình khoảng 1,5 tuổi. Đây là độ tuổi trẻ đã hoàn thành việc chuyển đối cấu trúc ăn và bắt đầu sang giai đoạn đi lớp và thay đổi chế độ dinh dưỡng. Nhưng, những nghiên cứu mới nhất cho thấy, độ tuổi biếng ăn của trẻ em châu Á trong đó có Việt Nam đang giảm mạnh. Tỷ lệ trẻ từ 9-10 tháng tuổi gặp tình trạng biếng ăn ngày càng phổ biến và chiếm đa số. Vậy điều gì đã làm biếng ăn ở trẻ em Châu xảy ra trước thời điểm biếng ăn do phát triển não bộ?
Trong 1 nghiên cứu về hành vi ăn uống của 404 trẻ em Châu Á, GS.BS. Benjasuwantep khoa Nhi đã nhấn mạnh rằng 3 điều mà cha mẹ Châu Á thường mắc sai lầm, góp phần tạo ra hành vi biếng ăn của trẻ trước thời điểm trẻ biếng ăn do phát triển não bộ, do đó hành vi biếng ăn của các trẻ rất phức tạp.
3 sai lầm của cha mẹ khiến trẻ biếng ăn sớm
ĐIỀU 1. Cha mẹ thiếu tự tin và chính kiến và hay lo lắng trong cách nuôi dạy trẻ (thường bị tác động bởi người khác và tự tạo áp lực bản thân). Càng áp lực càng làm trẻ biếng ăn và bệnh tật.
Hai báo cáo y khoa gần đây rất thú vị trên trẻ em Châu Á và trẻ em Phương Tây (Anh, Mỹ) cùng có một kết luận: biếng ăn thường gặp ở trẻ đầu lòng do cha mẹ thường có áp lực khi nuôi dạy trẻ (GS.BS.Benjasuwantep 2013; GS.BS. Ramsay 2011). Tuy nhiên, Gs. Benjasuwantep nhấn mạnh cha mẹ Châu Á có nhiều áp lực hơn, áp lực về “so sánh”, “văn hóa”, “cân nặng”,…
ĐIỀU 2: Trẻ không được tập ăn trên ghế ăn ngay từ nhỏ (bắt đầu ăn dặm)
Trẻ Châu Á hay trẻ VN thường được mẹ bế đi lòng vòng khắp nơi mới chịu ăn, lớn hơn một tí. Khi trẻ có thể nhận biết xung quanh, trẻ đòi hỏi đi nhiều hơn, Điều này làm cho trẻ từng bước xây dựng hành vi chơi và ăn song song, trẻ vốn ham chơi, nên lâu dần hình thành chơi là chính. Do đó, càng sớm càng tốt (nghiên cứu cho thấy trẻ sau 1 tuổi là khó tập ngồi yên) tập cho trẻ ăn ngồi trên ghế ăn của trẻ, và không sử dụng đồ chơi hay cái gì lạ để dụ trẻ ăn, xa tivi, vật dụng làm trẻ hứng thú hơn việc ăn (thời gian đầu khó khăn, nhưng nếu trẻ làm quen được cách ăn không đồ chơi, trẻ sẽ chịu ăn, giảm thời gian ăn).
ĐIỀU 3: Ăn khi “đi chơi” làm cho trẻ kéo dài bữa ăn lên (thường >30′)
Việc kéo dài lâu dần sẽ làm cho trẻ biếng ăn hơn, khó thay đổi hơn khi trẻ lớn, hành vi cũng sẽ thay đổi nhiều hơn, lúc này trẻ trở nên ương bướng, thậm chí biểu lộ cảm xúc khó chịu khi ăn, những hành vi phát triển này làm cho trẻ càng biếng ăn hơn (Thông điệp từ KQ nghiên cứu trên 404 trẻ em Châu Á của GS.BS. Benjasuwantep năm 2013, trùng với kết luận của nghiên cứu độc lập trên 455 trẻ em Người Anh của GS.BS. Wright năm 2007)
GS.BS. Benjasuwantep cũng gửi thông điệp đến cha mẹ Châu Á nuôi con đầu lòng (và bắt đầu cho con ăn dặm): Cha mẹ nên được tư vấn và giáo dục cách nhận biết về sự phát triển bình thường về thể chất và hành vi ăn uống bình thường của trẻ (học cách nhận biết khi nào trẻ biếng ăn thật sự), việc thiếu hiểu biết hay nghe từ các thông tin ko khoa học tạo tâm lý lo lắng con biếng ăn thái hóa ở cha mẹ (theo GS. tỉ lệ cha mẹ Châu Á bị tâm lý này là ko hề nhỏ), vì tâm lý này có thể dẫn đến sự thúc ép ăn, sự sử dụng các thuốc giúp “trẻ ăn ngon” một cách bừa bãi làm trẻ bình thường trở thành biếng ăn bệnh lý.
Xem thêm: Nguyên nhân gây biếng ăn ở trẻ nhỏ
Nguồn tham khảo:
- Wright et al.(2007) đăng tạp sang Nhi Khoa, số 120, với tựa How do toddler eating problems relate to their eating behavior, food preferences, and growth?
- Benjasuwantep et al. (2013) Đăng tạp sang Nhi Khoa, số 5, với tựa Feeding Problems in Healthy Young Children: Prevalence, Related Factors and Feeding Practices
- Ramsay et al. (2011) đăng tạp sang Sức Khỏe Nhi Khoa (Paediatric Child Health) với tựa The Montreal Children’s Hospital Feeding Scale: A brief bilingual screening tool for identifying feeding problems
