Nêm gia vị hay dầu ăn và mỡ động vật vào bữa ăn của trẻ là vấn đề nhiều cha mẹ quan tâm vì không rõ đến khi nào thì nên nêm gia vị và cho dầu? Và nếu nêm gia vị thì nêm bao nhiêu để không ảnh hưởng đến thận và vi giác của bé?
Xem thêm: Bắt bệnh qua dấu hiệu ở móng tay
Nêm gia vị cho trẻ như thế nào là đúng?
Tại sao cha mẹ cần nêm gia vị và dầu ăn đúng?
Nếu cha mẹ nêm gia vị quá sớm khi cơ thể trẻ chưa “sẵn sàng” có thể dẫn đến rối loạn vị giác ở trẻ, điều này có thể dẫn đến biếng ăn. Trẻ nhỏ các cơ quan chưa phát triển hoàn thiện, thận của trẻ chưa thể “tải” nổi lượng lớn muối và đường, nên nếu nêm gia vị quá sớm, sẽ ảnh hưởng đến thận và các cơ quan khác của trẻ.
Tương tự, thêm quá nhiều dầu vào thức ăn có thể làm cấu trúc thức ăn trở nên quá “bóng mỡ”, điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng nhận biết cấu trúc thức ăn ở trẻ nhỏ, do đó, cũng góp phần vào biếng ăn ở trẻ. Hơn nữa, quá nhiều dầu cũng gây cản hấp thu 1 số chất dinh dưỡng, đầy bụng, khó tiêu. Do đó, cha mẹ cần bổ sung gia vị, mỡ/dầu ăn cho trẻ một cách hợp lý.
Hứng dẫn cách bổ sung dầu ăn và gia vị cho trẻ
Quy ước: muỗng cafe dùng trong ước lượng có kích thước như sau: dài 4 cm và rộng 3 cm
1. Đối với bé 1 tuổi
Gia vị: Đường – muối- nước mắn- nước tương
*Không sử dụng vì các bé dưới 1 tuổi cần phát triển vị giác dựa trên “vị thật, tự nhiên” của thực phẩm. Điều này sẽ làm vị giác trẻ ổn định và dễ thích nghi ở giai đoạn sau:
+ Muối, đường hoặc bột nêm: Không nên dùng
+ Nước mắm hoặc nước tương (dù loại dành cho trẻ em) : không nên dùng.
*Trong trường hợp cha mẹ đã lỡ dùng cho bé trên 40 ngày thì rất khó để có thể giúp bé quay trở lại với mức vị giác ban đầu (tức là vị đơn thuần như sữa mẹ). Tuy nhiên, cha mẹ đừng quá lo lắng, dưới đây là một số cách giúp cha mẹ khắc phục để tránh rối loạn vi giác và biếng ăn ở trẻ trong giai đoạn sau:
+ Chỉ thêm gia vị vào giai đoạn ướp của thịt heo/bò, thịt gà hoặc cá hấp (trong đó, thịt cá chiên thì không cần). Lượng gia vị thêm 1/2 muỗng trên 200g thịt sống, ướp không quá 30 phút. Rau củ quả thì không cần nêm gia vị.
+ Dùng giả muối thực vật.
Cha mẹ có thể sử dụng giả muối thực vật để nêm nếm thay cho muối tinh. Dưới đây là một số công thức giả muối thực vật mà mẹ có thể áp dụng:
Công thức 1 :
1/2 nắm cây hương thảo (rosemarry)
1/2 nắm hẹ tây (chive)
1/2 nắm ngò tây (Parsley)
3 lá nguyệt quế (Bay leaves)
Cách làm: Sấy khô từng loại cây trên bằng cách cho 1 tờ giấy lên đĩa, cho từng loại cây lên trên và phủ giấy lên. Sau đó mẹ hãy cho vào lò vi sóng quay ở chế độ 700W trong 2 phút. Sau khi các gia vị trên đã được sấy khô, mẹ giã nhuyễn, nghiền miện, cho vào lọ thủy tinh sạch, đậy nắp kín, để nơi khô thoáng và dùng để nêm nếm cho trẻ.
Loại gia vị này mẹ nên cho vào khi thức ăn đã nấu chín kĩ. Nếu bé có cơ địa dị ứng thì không nên dùng loại giả muối này
Công thức 2:
1 nắm mè đen
1 nắm mè trắng
Cách làm: làm nóng chảo, cho 2 loại mè rang cùng với nhau trong 2 phút cho vàng đều. Sau đó tắt bếp và giã nhuyễn, nghiền mịn, cho vào lọ thủy tinh sạch, đậy nắp kín, để nơi khô thoáng và dùng để nêm nếm cho trẻ.
+ Tiêu: 1/3 muỗng/ngày (chỉ dùng cho bé trên 10 tháng).
+ Hành/Tỏi: 1 muỗng cafe/ngày (chỉ dùng cho bé trên 10 tháng)
+ Rau thơm các loại: 1 muỗng cafe/ngày
+ Mật ong: Không dùng cho trẻ dưới 1 tuổi
Lượng gia vị nêm mỗi ngày cho bé
Dầu ăn cho bé dưới 1 tuổi:
Trẻ từ bắt đầu 6 tháng – hết 6 tháng tuổi: Ưu tiên dùng 2 loại: dầu oliu hoặc dầu hướng dương 100%: Chỉ cần 1/2-1 muỗng cafe/ngày. Một tuần không dùng quá 4 ngày.
Trẻ từ 7 – hết 12 tháng: Dùng loại nào sau đây đều được (trừ dầu dừa, dầu thực vật tinh luyện và mỡ động vật):
Dầu oliu loại cooking (có chữ cooking trên nhãn – loại này có thể chiên nấu được)
Dầu oliu virgin (có chữ virgin hoặc extra virgin trên nhãn)
Dầu đậu nành
Dầu hướng dương (không cần 100% thành phần).
Dầu óc chó.
Liều lượng 1-2 muỗng/ngày, một tuần không dùng quá 4 ngày. Nếu bữa ăn nào có món chiên, xào thì không cần nêm thêm vào thức ăn cho trẻ. Chỉ nên chọn 1 trong các loại dầu ở trên hoặc kết hợp nhiều nhất là 2 loại.
2.Bé từ 1-3 tuổi
+ Muối, đường, bột nêm: 1/2 muỗng cafe/ ngày
+ Nước mắm, nước tương: cha mẹ có thể dùng loại người lớn hay trẻ em đều được: lượng 1 muỗng cafe/ngày
+ Tiêu: Lượng bằng phần đầu của muỗng/ngày
+ Ớt: Lượng bằng phần đầu của muỗng/ngày
+ Hành/Tỏi: 1 muỗng cafe/ngày
+ Rau thơm các loại: 1 muỗng cafe/ngày.
+ Mật ong: 1 muỗng cafe ( nếu cần)
Cách thêm dầu ăn cho bé 1-3 tuổi
Dùng loại nào sau đây đều được (Không dùng dầu dừa và dầu thực vật tinh luyện):
Dầu oliu loại cooking (có chữ cooking trên nhãn – loại này có thể chiên nấu được)
Dầu oliu virgin (có chữ virgin hoặc extra virgin trên nhãn)
Dầu đậu nành
Dầu hướng dương (không cần 100% thành phần).
Dầu óc chó.
Liều lượng từ 2-3 muỗng/ngày, một tuần không dùng quá 4 ngày. Bữa nào có món chiên xào thì không cần thêm trực tiếp vào thức ăn. Chỉ nên chọn 1 trong các loại dầu ở trên hoặc kết hợp nhiều nhất là 2 loại.
Mỡ da động vật nên tránh từ 2 tuổi với các bé thừa cân béo phì.
3.Bé trên 3 tuổi
Bé trên 3 tuổi mẹ có thể cho bé ăn đa dạng gia vị theo cách chế biến của gia đình. Nhưng tốt nhất mẹ vẫn nên hạn chế sử dụng gia vị trong việc chế biến món ăn để giảm thiểu nguy cơ bệnh tim mạch, huyết áp, đái tháo đường và ung thư dạ dày khi bé trưởng thành.
Để tư vấn chi tiết về cách chăm sóc trẻ, và xử lý các vấn đề biếng ăn, chậm tăng cân, bạn đọc vui lòng gọi điện tới tổng đài 18008070 (miễn cước) hoặc hotline 0976807722 (24/7) để nhận được giải đáp từ chuyên gia
Notes:
Oregon state University (2013) Food Safety & Preservation: Drying Herbs
Challote, NC (2013) Use Herbs & Spices instead of Salt, The HeartBright Foundation.
Monell Chemical Senses Center (2005) “Children’s Taste Sensitivity And Food Choices Influenced By Taste Gene.” ScienceDaily.
