Dường như trong mỗi bữa ăn của bé đều là cuộc vật lộn của cả gia đình nhất là những gia đình có bé biếng ăn. Vấn đề cần quan tâm ở các bậc cha mẹ là tìm ra nguyên nhân và phương pháp điều trị tận gốc để cho con ăn uống ngon miệng hơn. Ở bài viết này, chúng tôi sẽ giải đáp thắc mắc vì sao bé biếng ăn và những bí quyết để giải quyết tình trạng bé biếng ăn.
Tình trạng biếng ăn ở trẻ em
Theo thạc sĩ, bác sĩ Lưu Thị Mỹ Thục, trên 50% bé từ một tuổi đến 6 tuổi trên thế giới mắc chứng biếng ăn. Tại Việt Nam, tỷ lệ này khoảng 20-40%. Trong tổng số bé được đưa đến khám và tư vấn dinh dưỡng ở Viện nhi TW, đến 60% bé khám do biếng ăn. Đặc biệt, ở độ một tuổi đến 2 tuổi, cứ hai bé thì có một ở tình trạng này.
Do bản chất hiếu động cùng với những tác nhân khác khiến bé đột nhiên biếng ăn, không thích ăn cơm mà chỉ thích ăn đồ ăn vặt, những loại đồ ăn có hương vị, hình thù ngộ nghĩnh. Tình trạng bé biếng ăn thường diễn ra ở những năm tháng đầu tiên của cuộc đời của trẻ điều này khá là dễ hiểu. Tuy nhiên đây sẽ là lỗi no của các bậc phụ huynh vì con sẽ chậm tăng cân và chậm phát triển chiều cao. Vậy đâu là nguyên nhân gây nên tình trạng bé biếng ăn.
Nguyên nhân gây nên tình trạng bé biếng ăn
Không phân biệt quốc gia, dân tộc, giới tính, biếng ăn là tình trạng chung phổ biến ở nhiều trẻ em trên thế giới. Những nguyên nhân dẫn đến tình trạng bé biếng ăn có thể là:
- Do tiêu hóa kém hoặc có vấn đề về hệ tiêu hóa: Trong những năm đầu hệ tiêu hóa của bé bước vào giai đoạn dần dần hoàn thiện, việc chăm sóc và bổ sung chất dinh dưỡng cho bé không đúng cách sẽ gây ra tình trạng kém hấp thu, khó tiêu hóa.
- Trẻ gặp khó khăn trong hoạt động nhai nuốt nên dẫn đến tình trạng không muốn ăn.
- Do áp lực tâm lí: Các bậc phụ huynh hay ép con ăn vô hình chung nó gây nên sự sợ hãi khi đến bữa ăn của bé. Sự thay đổi môi trường như đổi giờ ăn, nơi ăn… cũng khiến bé từ chối thức ăn.
- Do các bệnh lí và vi khuẩn: Một số bệnh như viêm amidan, viêm họng, viêm tuyến nước bọt, bệnh đường tiêu hóa, các bệnh viêm nhiễm của trẻ nhỏ khiến cho rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột dẫn đến mất cân bằng hệ vi sinh.
- Do chế độ ăn không hợp lý, không hợp khẩu vị của bé, khẩu phần ăn chưa đa dạng, phong phú.
- Do cơ thể thiếu các vi chất dinh dưỡng: Cơ thể thiếu các vi chất như kẽm, selen sẽ khiến cho trẻ cảm thấy ăn không ngon miệng biếng ăn làm suy giảm chức năng của hệ miễn dịch, đường tiêu hóa và tạo máu. Đây chính là nguyên nhân làm cho bé chán ăn, ăn không tiêu.
Xem chi tiết: Nguyên nhân gây biếng ăn ở trẻ em
Hậu quả của tình trạng bé biếng ăn
Tình trạng bé biếng ăn có thể gây nên những hậu quả nghiêm trọng cho cả thể trạng và tâm lí của trẻ. Một trong những hậu quả mà mẹ có thể dễ dàng thấy nhất là sức đề kháng, hệ miễn dịch của trẻ kém, trẻ còi cọc chậm tăng cân, chiều cao kém phát triển hơn so với bạn bè đồng trang lứa. Nếu tình trạng biếng ăn của trẻ kéo dài sẽ khiến trẻ lâm vào tình trạng suy dinh dưỡng, mất cân bằng vi chất trong cơ thể, người luôn mệt mỏi uể oải, ảnh hưởng xấu đến tinh thần của trẻ trẻ dễ mắc bệnh tự kỷ… Dưới đây là một số hậu quả thường gặp ở bé biếng ăn:
- Cơ thể bé bị thiếu năng lượng và chất dinh dưỡng nên bé sẽ chậm tăng cân và phát triển chiều cao, gây còi xương, suy dinh dưỡng.
- Bé sẽ bị suy giảm hệ miễn dịch, sức đề kháng kém gây nguy cơ viêm nhiễm cao như viêm đường hô hấp, tiêu chảy…
- Bé dễ bị rối loạn nhận thức và cảm xúc gây ảnh hưởng đến khả năng học tập
Trẻ biếng ăn dẫn đến tình trạng cơ thể thiếu chất, khả năng đề kháng kém và từ đó cơ thể bé dễ nhiễm khuẩn, dễ mắc bệnh, cơ thể uể oải, mệt mỏi, ăn không ngon nên càng biếng ăn hơn. Đây là một vòng luẩn quẩn khép kín, mà nếu không hiểu hết lý do sâu xa, mẹ sẽ càng khiến bé sợ “phải” ăn.
Bí quyết giúp bé ăn ngon miệng mỗi ngày
Biếng ăn không phải là một bệnh quá nguy hiểm ở trẻ nhưng nó gây không ít phiền toái và lo lắng cho các bậc cha mẹ và cha mẹ cũng không được quá chủ quan. Điều đầu tiên và quan trọng nhất là mẹ cần tìm hiểu xem đâu là nguyên nhân dẫn đến tình trạng bé biếng ăn thì mới có thể đưa ra phương pháp khắc phục hợp lý. Ngoài ra, cha mẹ cũng nên tẩy giun cho trẻ 6 tháng một lần, giữ gìn vệ sinh răng miệng, chân tay cho bé sạch sẽ… Sau đây là những cách thức mà bạn có thể vận dụng trong tình huống trẻ quá kén ăn hoặc không chịu ăn bữa chính:
- Với những bé có vấn đề về hệ tiêu hóa mẹ nên cho bé ăn các loại thức ăn dễ tiêu, mềm, bổ sung đầy đủ men tiêu hóa cho đường ruột thông qua các món ăn hằng ngày. Vì hệ tiêu hóa của bé còn non yếu nên rất dễ bị tổn thương bởi những thay đổi hay tác động từ bên ngoài như: thay đổi chế độ ăn uống giữa các giai đoạn, việc sử dụng thuốc và đặc biệt là thuốc kháng sinh… sẽ làm trẻ kém ăn, kém hấp thu dưỡng chất, rối loạn tiêu hóa (tiêu chảy, táo bón), biếng ăn, suy giảm sức đề kháng…
- Bé biếng ăn do mọc răng, viêm tuyến nước bọt, đau họng… là những nguyên nhân khiến trẻ khó nhai khó nuốt. Do vậy, mẹ nên cố gắng băm, cắt nhỏ thức ăn, cho trẻ uống sữa và ăn các loại thức ăn mềm, dễ nhai nuốt.
- Bé bị biếng ăn do nhiễm các loại vi khuẩn gây bệnh mẹ cần phát hiện sớm và điều trị dứt điểm bên cạnh đó mẹ cần bổ sung các vitamin, khoáng chất đầy đủ cho cơ thể.
- Trẻ biếng ăn do tâm lí phụ huynh: Đôi khi việc so sánh con mình với những bé cùng chang lứa cha mẹ tự thấy con mình còi cọc hơn, phát triển chiều cao chậm hơn rồi về thúc ép bắt con ăn nhiều hơn làm con cảm thấy áp lực, sợ hãi, mệt mỏi, tâm trạng khong được thoải mái sẽ khiến con chán ăn và sợ ăn. Để khẳng định được con mình có bị còi cọc, phát triển chiều cao chậm hay không mẹ nên đưa con đi khám sức khỏe định kỳ để theo dõi các chỉ số phát triển của bé một cách khoa học.
- Đa dạng khẩu phần ăn cho bé để bé luôn có cảm giác mới mẻ, tò mò về món ăn mới và từ đó mẹ có thể chú ý xem bé thích ăn món ăn gì, khẩu vị như thế nào để điều chỉnh phù hợp với khẩu vị của bé. Bên cạnh đó, mẹ cũng nên dành chút thời gian để trang trí món ăn của bé đẹp mắt hơn, trang trí hình hoa, các con vật để bé thích thú hơn với bữa ăn.
- Thức ăn cần chứa đủ chất dinh dưỡng và cân bằng 4 nhóm thực phẩm: tinh bột, chất đạm, chất béo, rau xanh tránh các loại thức ăn nhiều dầu mỡ, chất béo, ngọt khiến bé dễ bị ngấy. Mẹ cũng cần lưu ý việc trẻ thiếu các vi chất như sắt, kẽm và lysine (thường gặp ở trẻ suy dinh dưỡng) cũng là nguyên nhân gây biếng ăn. Mẹ nên chọn những thức ăn hay thực phẩm dinh dưỡng bổ sung các chất này.
- Vận động thể lực: Muốn bé ăn ngon miệng, mẹ nên đáp ứng 3 nhu cầu chính yếu: ăn, ngủ, vận động. 3 hoạt động này bổ sung cho nhau chứ không thay thế nhau. Cha mẹ cần cho bé vui chơi, vận động ngoài trời ít nhất 30 phút mỗi ngày, bé sẽ có cảm giác đói và ngủ tốt. Ăn được ngủ được chắc chắn bé sẽ lên cân đều.
Xem thêm: Bỏ túi 9 bí quyết cho mẹ có trẻ biếng ăn
Trên đây là những nguyên nhân và cách khắc phục tình trạng bé biếng ăn hy vọng rằng qua đây mẹ có thể chăm sóc tốt nhất cho con mình.
Song song với việc thực hiện những giải pháp trên mẹ có thể tìm đến 1 loại thực phẩm giúp kích thích trẻ ăn khỏe, tạo cảm giác ngon miệng, giúp tăng cường khả năng tiêu hóa, hấp thu và chuyển hóa dưỡng chất trong cơ thể. Hỗn hợp các loại thảo dược tiêu chuẩn hóa là một lựa chọn lý tưởng. Một số loại thảo dược tại châu Âu được công nhận về khả năng kích thích trực tiếp lên khả năng ăn của trẻ, khả năng tiêu hóa và hấp thu thức ăn, cũng như bồi bổ cơ thể trẻ một cách tự nhiên. Chế phẩm Appetito bimbi của Pharmalife Research, Italia, đã được tư vấn sử dụng trong các bệnh viện công lập của Italia trên 10 năm dành riêng cho đối tượng trẻ biếng ăn và thể hiện tác dụng nhanh chóng giúp chống lại chứng biếng ăn, tăng cường bồi bổ cơ thể. Đặc biết, chế phẩm dạng siro hương vị tự nhiên, dễ dàng sử dụng cho em bé mọi lứa tuổi, không chứa đường nhanh nên không gây nguy cơ béo phì, tiểu đường, bệnh lý chuyển hóa đường khi sử dụng kéo dài.
